Nihâl Teyze

Tüm Ege kasabaları gibi, yazların geçmek bilmediği ve yaşı 7 ilâ 30 arasındaki herkesin, özellikle öğle sonrası saatlerinde ölümüne sıkıldığı bir kasabadır bizimki de. İnsan sanki yakıcı güneş altında zamanın ağırlaşıp durduğunu hisseder. Hattâ bazı durumlarda, özellikle de öğleden sonraları hafif esinti alan bir divanda uykuya yenik düştüysen, zaman sanki tüm fizik kurallarını alaşağı edip, geri geri gidiyormuş hissi bile verebilir sana.. İşte tam öyle anlarda, uyku ile uyanıklık arasında, çocukluğuna ve yeni gençliğine ait bir çok karakter gelir geçer gözünün önünden...

Bir süredir Nihâl Teyze'yi düşünüyorum.

Onu tanıdığım gün, 16 yaşındaydım ve bizi tanıştıran - grubumuzun en piç elemanı - Çağlar; "Nihâl Teyze bakın bu C., sizin gelin...." diye beni yerin dibine geçirmiş, Nihâl Teyze ise sadece gülümsemiş ve bana kibarca elini uzatmıştı. Yerin diplerinden, saklanmaya çalıştığım mağaraların en derin kuytularından beni yeniden masmavi göğün altına çıkartan bir yardım eli gibiydi o el... Yıllarca da hiç bahsi yapılmamıştı bir daha. Önceki gece, ergenliğin doyumsuzluğuyla kütük gibi içtiğimiz vişne vodkalar T. ile beni baya bir yakınlaştırmıştı. Yani yakınlaştırmış derken; hayatımda ilk defa bir oğlanı öpmüş, üstelik o öpücükten yaklaşık 5dk sonra da hayatımın ilk evlilik teklifini almıştım, o kadar! Tam yanımda duran Çağlar da bunu anlamsızca tüm kasabaya yaymıştı, sanırım hayatımın en güzel ve en berbat günüydü.. Aslında şimdi bakınca, aynen Nihâl Teyze'ninki gibi şefkat ve anlayış dolu bir gülümseme yerleşiyor benim de yüzüme... Ama 16 yaş.... Ah o 16 yaş.......

Nihâl Teyze'nin oğlu T. benim ilk sevgilimdi, benden 4 yaş büyük ve çok daha ayakları yere basan bir insandı. 4 sene sürdü arkadaşlığımız ve sonra bitti. Onun aklında uzmanlığı ve yerleşik bir yaşam, benimse dünyayı görmek, macera ve dikbaşlılık vardı. Bir süre sonra evlendi ve sanırım istediği türden olgun ve sakin bir yaşama kavuştu. Benimse, o olgunluğa erişebilmek için önümde daha 15 senelik bir süreç vardı yaşanacak... 

O 15 senelik süreçte T.'yi bir daha hiç görmedim ama Nihâl Teyze ile yazlık kasabadaki ilişkimiz devam etti. Nihâl Teyze benim tanıdığım herkesten farklı bir kadındı. Çok kendi içine dönük, sakin, bol kitap okuyan ve gençliğinden beri kalın kahverengi bir deftere hayata dair notlar alan bir kadındı. Bu kahverengi defterden öyle çok etkilendim ki, kendim de 1996 yazında birbirine eş 3 defter alıp (her biri 20 sene sürse, ölene dek 3 defter eder diye hesap yaptığımı hatırlıyorum ve şu an 2. defterin 1/3'lük kısmında olduğum düşünülür ve inşallah 80'ime dek yaşarsam sanırım hesaplarım da doğru çıkacak!) yazmaya başladım.. 

Nihâl Teyze, tüm yaz kasabalarında bulunan birbirinin aynı "teyzeler"den farklıydı. Kimsenin dedikodusunu yapmaz, yapıldığında dinlemez, kendi dünyasına çekilirdi. Zamanla onun bir Girit kadını olduğunu, muhteşem yemekler yaptığını öğrendim. T. ile birlikte olduğum dönemde onlara ne zaman gitsem hep sıcacık bir hava, mis gbi taze domates kokusu ve nazik inceliklerle kuşatılmış hissettim.. 

T.den ayrıldıktan sonraki yazlarda da Nihâl Teyze'yi ve eşi Ramazan Amca'yı sık gördüm. Bir yaz - dünyanın gidişatından yine çok daraldığım bir yazdı o - kendime denizdeki tüm şişeleri, metali ve çöpleri temizleme işi edinmiştim. Dalıyorum, topluyorum, kıyıya bırakıyorum, sonra hepsini toplayıp çöpe atıyorum.. 3 ay boyunca her gün. Bir gün denizden kafamı bir çıkarttım, Ramazan amcayla burun buruna geldim. O da kayalıklara oturmuş, sıkıntılı sıkıntılı sigara içiyordu. Gülümseştik. "Denizi sen mi temizleyeceksin be kızım...." dedi, iki kolumu "ne yapayım" der gibi yana açtım, başımı yana eğdim, gülümsedim, sonra yeniden daldım suya... Çıktığımda gitmişti. O gün çıkarttığım tüm şişe ve metali de çöpe götürmüştü.... Belki de inanmıştı denizin, dünyanın, insanların temizlenebileceğine....

Ananemin vefatında yanımdaydılar. Kızımın doğumunda Nihâl Teyze kendi elleriyle ördüğü, düğmeleri çiçekli beyaz pembe bir yelek getirdi kızıma, kızım o yeleği uzun süre severek giydi, şimdi de hatıra kutusunda duruyor. Ramazan Amca'yı geçen yazbaşı yitirmişiz. Sonradan öğrendim, aynen o çöp toplama yazında kızını düşündüğünü, sıkıntısı ve saatlerce denize bakmasının nedeninin o düşünceler olduğunu da sonradan öğrendiğim gibi.. O sigaralı günlerde akciğer kanserine yakalandığını da bilmiyordum... O da bilmiyordu elbet.. Çok üzüldüm, hâlâ Cuma günleri aklıma geldiğinde Yasin okurken adını mutlaka anarım. Bende emeği vardır..

Nihâl teyzeyi ise, kendi arzusu ile kaldığı yaşlılar evinde ziyaret etmeyi çok istiyorum. Fakat çekiniyorum.. Bunca zaman sonra T.nin eşini, ailesini gereksizce huzursuz etme olasılığından. Fakat dünya yüzüne, Nihâl teyzeyi de son bir defa olsun görmek istiyorum.... O kahverengi deftere neler yazdığını, hayatın anlamını bulup bulamadığını merak ediyorum. Benim kahverengi defterlerim gibi çocuksu mudur onunkiler de, sormak istiyorum....

Son tahlilde elbette yapamayacağım.. Çekineceğim.. Belki bu yaz yazlığa geldiğinde.. gelirse eğer.. bir kahvesini.. Tanrım, hayat ne kadar kısa ve ne kadar çabuk geçiyor.......

Nihâl Teyze ve sakinliği, duruluğu, iyi niyetleri, kimseye benzemeyen zarif duruşu, bir de kahverengi defteri, inci gibi yazısı, ondan geriye kalacak tüm o ufacık ayrıntılarıyla.... heybeme kattığım, bende iz bırakan güzel insanlarımdan biri olarak.... yer edecek aklımda her zaman. Ve yaşanmamışlıkların o ağır hüznü.

Fotoğraflar. Nihâl Teyze kadar özlediğim kasabamızdan.. Ve bizim oralardan bazı şarkılar elbette..