Kelebek etkisi

Münih'te muhteşem bir Botanik Bahçesi var, her gün saat 9-17 (yazın 20'ye kadar) açık ve ben kış süresince arada sırada soğuk ve griden çok sıkılınca oraya kaçıyorum. Özellikle tropik bitkiler bölümü çok hoşuma gidiyor çünkü sera şeklinde tasarlanmış geniş ve ferah odalarda 20-25 derecede rengarenk çiçek açmış bitkiler var. Hızlı hızlı bile yürüseniz, odadan odaya geçerek tüm bahçeleri gezmek en az 30-40 dakika alıyor. Kışın buz gibi havasında sanki tropik iklime tatile gitmişsiniz gibi.

Ayrıca Botanik Bahçesi'nin düzenlediği dönemlik sergiler oluyor. Mesela sonbahar renkleri, mesela orkideler, mesela kaktüs çiçekleri döneminde bazı odalarda özellikle muhteşem renkler ve kokular oluyor. Bu dönemlerde bu odalar daha fazla ziyaretçi akımına uğruyor. Şu sıra mesela Şubatın sonundan Mart sonuna dek "kelebekler" sergisi var ve ben dün bu sergiyi izlemeye / yaşamaya vakit bulabildim. Muhteşemdi! Daha önceki yıllar nedense kaçırmışım, sanki kelebek koleksiyonu denen canilikle karşılaşacakmışım gibi düşündüm. Yani ben bir alana iğne ile iliştirilmiş ölü kelebekler bekliyordum doğrusu, bu nedenle de sergiyi gezmek istemiyordum. Ama bir arkadaşımın iteklemesiyle kendimi sergi salonunda buluverdim. Ve şaşırdım, çok şaşırdım! 

Kelebeklerin geçirdiği başkalaşım beni hep büyülemiştir. O minicik kurtçukların ördükleri rengarenk kozalar, sonra beklemek ve sonra kozadan bile renkli kelebeklere dönüşmek.. 150.000 farklı kelebek türü biliniyormuş. Temel gıdaları çiçeklerin balözleri ve polenlermiş. Bazı kelebekler sadece geceleri aktif, bazıları ise sadece gündüzleri aktifmiş. Gece kelebekleri daha hafif ve zarifmiş ve koklama becerileri 5km'lik alanı içerirmiş. Yaşamları bazı türlerde sadece 24 saat, bazı türlerde ise 1-2 aymış. Kuzey Afrika'da ise birkaç sene yaşayan, kış uykusuna yatan ve kıtalar arası göç eden bazı kelebek türleri varmış. 

Kelebek sergisi tropik odalardan birinde, yaklaşık 25-27 derecede tutulan, nemli, tropik bitkilerle dolu, içinde ufak kırmızı balıkların yüzdüğü havuzları olan, yaklaşık 50-60mt karelik bir odadaydı. Odaya girer girmez çevrenizde uçuşan yüzlerce rengarenk kelebekle karşılaşıyorsunuz. Ama nasıl güzeller; kıpkırmızı, masmavi, yemyeşil, turuncu kanatlar. Kimi kocaman, kimi orta boy, kimi ufacık. Odanın çeşitli yerlerine çiçek özleri ve küp küp kesilmiş meyveler koymuşlar. Anladığım kadarıyla en çok portakal, yeşil elma ve muz seviyorlar bu kelebekler. Bir kısmı hala kozada, bir kısmı enerjiyle uçuşuyor, bir kısmı çeşitli bitkilerin dalların üzerinde dinleniyor. İnsanlara alışkın oldukları için yeterince sakin ve kıpırtısız durursanız başınıza, kollarınıza konabiliyorlar. Muhteşem bir deneyim oldu.

Ordan çıktım, birkaç gündür 10 derece güneşli bir hava var ya, soluğu açık bahçelerde aldım. Ama daha doğa mışıl mışıl uyuyor; bitkilerin hiçbirinde herhangi bir pırtlama, goncalanma yok. Yine açık bahçede cam seralar altında tutulan nergisler, sümbüller ve bazı ufak çiçekler açmış ama. Bu da birşeydir.. Meyve bahçesi derin uykuda, sebze bahçesi ise yeşil soğan ve marul dışında genellikle köklerini yediğimiz bitkilerin saplarından muzdarip. Kış ağaçları ve bitkileri koyu yeşil ve dikenli dikenli; her daim bahçenin bekçisi tabii. Bir de japon bahçesinde hafif bir hareketlilik sezinledim ama 1-2mm'lik tomurcuklanma dışında pek dikkat çekici bir durum yok. Asayiş berkemal yani, şimdilik beklemedeyiz.

Yarın bahar mevsiminin ilk ayının ilk günü, yaşasın. Buraya bahar biraz geç geliyor ama geldi mi bir ce-e yapıp kaçmıyor, uzun kalıyor. 1 ay daha geçsin, eminim dış bahçe de canlanmaya başlayacak. Hele bir de Mayıs'ta açan güller eklenince, of ki ne of..

Münih'e gelirseniz ya da burada yaşıyorsanız, Botanik Bahçesi'ni mutlaka ziyaret edin derim.

Kelebeklerin aşırı hassas gözleri nedeniyle fotoğraf çekmedim, wiki'den aldım.